Jeżeli doceniasz pracę, którą wkładam w rozwój bloga i upowszechnianie informacji na temat bezpiecznego najmu, bardzo proszę o pomoc. Kliknij przycisk Lubię to / Udostępnij, pomóż dotrzeć do wartościowych informacji swoich przyjaciołom i znajomym. Dziękuję!

Wynajmujesz mieszkanie. Zameldowałeś najemcę. Bo o to prosił. Albo gorzej: najemca sam zameldował się w Twoim mieszkaniu bez pytania o zgodę – jak wyjaśniałem w jednym z poprzednich nagrań możliwe, najemca może zameldować się w mieszkaniu bez zgody właściciela wyłącznie na podstawie dokumentu umowy najmu. Przy okazji możesz też przeczytać poradnik: jak zameldować się w mieszkaniu.

Wszystko przebiegało bez problemu. Albo Ty żyłeś w błogiej nieświadomości co do zameldowania się w mieszkaniu przez najemcę. Od strony prawnej nie stanowi to większego problemu, bo z samego faktu zameldowania nie wynikają dla najemcy większe prawa do lokalu, ani też prawa wynajmującego nie ulegają pomniejszeniu. Wyjaśniałem to już wcześniej we wpisie: co daje zameldowanie.

Prawo prawem, a życie życiem. I czasami meldunek w mieszkaniu może stanowić problem. Najczęściej taki problem pojawia się przy sprzedaży mieszkania. Wtedy znajdziesz się w następującej sytuacji: najemca opuścił lokal, ale się nie wymeldował. Co zrobić z takim fantem? Czy wymeldowanie byłego najemcy jest skomplikowane? Ile czasu potrwa?

Dzisiaj przedstawię ci poradnik: jak wymeldować najemcę? W dalszej części przeczytasz 5 informacji, które pozwolą Ci wymeldować najemcę z mieszkania. Dotyczy to także innych lub zameldowanych w Twoim mieszkaniu (zdarza się na przykład, że właściciel jest nadal zameldowany pomimo sprzedaży mieszkania).

Czy najemca ma obowiązek wymeldowania się z mieszkania?

Pierwsze kwestia. Czy najemca ma obowiązek się wymeldować jeżeli opuścił mieszkanie. Bo jeżeli takiego obowiązku nie miał, to właściciel mieszkania nie może mieć wobec takiego najemcy żadnych pretensji.

Obowiązek wymeldowania się istnieje. A wymeldować się z mieszkania należy po opuszczeniu tego lokalu jako miejsca pobytu stałego lub pobytu czasowego. Obowiązek ten wynika z art. 33 ust. 1 Ustawy.

Art. 33 Ustawy o ewidencji ludności

1. Obywatel polski, który opuszcza miejsce pobytu stałego albo opuszcza miejsce pobytu czasowego przed upływem deklarowanego okresu pobytu obowiązany jest wymeldować się.

[ … ]

Nie da się ukryć, że wiele osób tego nie realizuje obowiązku wymeldowania się z mieszkania. I o ile w przypadku zameldowania na pobyt czasowy jest to problem mniejszej wagi (bo meldunek na pobyt czasowy wygaśnie po okresie pobyty deklarowanym we wniosku o zameldowanie), to jest to na pewno większy problem w przypadku zameldowania na pobyt stały.

Czy najemcy grozi coś jeżeli nie dopełnił tego obowiązku, jeżeli się nie wymeldował? Nie. Osobie, która nie zrealizowała obowiązku wymeldowania się nie grozi żadna sankcja – ani w ramach prawa administracyjnego, ani w ramach prawa karnego, czy prawa wykroczeń. Dlatego właściciel mieszkania musi sobie często radzić sam aby oczyścić „kartę meldunkową” lokalu.

Kiedy można wymeldować byłego najemcę?

Druga kwestia. Kiedy można wymeldować najemcę z mieszkania? Przesłanki wymeldowania są różne w przypadku zameldowania na pobyt czasowy i na pobyt stały. I z mojego doświadczenia wynika, że budzą one sporo wątpliwości.

Oprócz różnych przesłanek wymeldowania na pobyt czasowy i na pobyt stały, istnieją także przesłanki wspólne dla obydwu rodzajów pobytu. Znajdziesz je na końcu. I od razu zaznaczam, że stanowią one problem w przypadku bezskutecznego wypowiedzenia umowy najmu mieszkania przez właściciela oraz prowadzenia tzw. prywatnych eksmisji (czyli bez wyroku sądowego i przez osobę inną niż komornik).

Wymeldowanie najemcy zameldowanego na pobyt czasowy

Zacznijmy od zameldowania na pobyt czasowy. W tym przypadku zameldowania na pobyt czasowy podstawą do wymeldowania jest opuszczenie miejsca pobytu czasowego przez najemcę przed upływem okresu pobytu deklarowanego wcześniej we wniosku meldunkowym.

W tym przypadku badamy generalnie tylko fizyczną obecność osoby w mieszkaniu. Jeżeli tej fizycznej obecności w mieszkaniu nie stwierdzimy, to osoba taka podlega wymeldowaniu.

Wymeldowanie najemcy zameldowanego na pobyt stały

W przypadku zameldowania na pobyt stały sprawa jest już jednak dużo bardziej skomplikowana. Bo aby wymeldować osobę z miejsca jej stałego pobytu konieczne jest ustalenie czegoś więcej niż tylko braku fizycznej obecności tej osoby w mieszkaniu.

Konieczne jest ustalenie, że były najemca znalazł sobie inne miejsce stałego pobytu. Miejsce stałego pobytu to miejsce w którym koncentruje się teraz aktywność życiowa byłego najemcy – gdzie mieszka, gdzie pracuje, gdzie prowadzi życie rodzinne. To wszystko może podlegać ustaleniu przez urzędników w ramach postępowania administracyjnego.

Musisz przecież pamiętać, że miejsce stałego pobytu można łączyć z miejscem pobytu czasowego. Sam fakt, że najemca przebywa aktualnie w innym miejscu pobytu nie świadczy sam przez siebie, że dotychczasowe miejsce pobytu opuścił na stałe.

Warunki wspólne dla wymeldowania z pobytu czasowego i pobytu stałego

W obydwu przypadkach (czyli i w przypadku wymeldowania z pobytu stałego i w przypadku wymeldowania z pobytu czasowego) istnieją jeszcze dwa wspólne warunki wymeldowania:

  1. opuszczenie miejsca pobytu musi mieć charakter stały,
  2. opuszczenie miejsca pobytu powinno być dobrowolne.

O czym zapomina (albo nie chce wiedzieć) wielu właścicieli mieszkań wymeldowanie nie będzie możliwe jeżeli najemca nie opuścił lokalu dobrowolnie –  jeżeli wymienisz zamki w mieszkaniu lub w inny sposób zmusisz najemcę do opuszczenia mieszkania, to nie będzie to stanowiło podstawy do jego wymeldowania.

Warunek dobrowolnego opuszczenia mieszkania ten nie dotyczy sytuacji, w której najemca nie opuścił lokalu dobrowolnie, ale został do tego zmuszony przez organ państwowy działający na podstawie przepisów prawa – komornika.

Kto może złożyć wniosek o wymeldowanie najemcy?

Trzecia kwestia: kto może złożyć wniosek o wymeldowanie? Odpowiedź na to pytanie także wynika wprost z Ustawy o ewidencji ludności, a konkretnie z art. 35 tej ustawy. Wniosek o wymeldowanie może złożyć właściciel mieszkania, ale też osoba mająca inny tytuł prawny do mieszkania. A tytułem prawnym do mieszkania jest także umowa najmu.

art. 35 Ustawy o ewidencji ludności

Organ gminy, o którym mowa w art. 28 ust. 1, wydaje z urzędu lub na wniosek właściciela lub podmiotu wskazanych w art. 28 ust. 2, decyzję w sprawie wymeldowania obywatela polskiego, który opuścił miejsce pobytu stałego albo opuścił miejsce pobytu czasowego przed upływem deklarowanego okresu pobytu i nie dopełnił obowiązku wymeldowania się.

art. 28 Ustawy o ewidencji ludności

[ … ]

2.Obywatel polski dokonujący zameldowania na pobyt stały lub czasowy przedstawia potwierdzenie pobytu w lokalu, dokonane przez właściciela lub inny podmiot dysponujący tytułem prawnym do lokalu na formularzu zgłoszenia pobytu stałego lub formularzu zgłoszenia pobytu czasowego, oraz, do wglądu, dokument potwierdzający tytuł prawny do lokalu tego właściciela lub podmiotu. Dokumentem potwierdzającym tytuł prawny do lokalu może być w szczególności umowa cywilno-prawna, wypis z księgi wieczystej, decyzja administracyjna lub orzeczenie sądu.

Właściciel mieszkania posiada prawo do złożenia wniosku o wymeldowanie najemcy.Możliwość złożenia wniosku o wymeldowanie przez osobę posiadającą cywilnoprawny tytuł własności do lokalu (takim tytułem prawnym jest umowa najmu)może prowadzić do tego, że to najemca wymelduje z mieszkania właściciela, jeżeli ten spełnia przesłanki wymeldowania (w pewnym uproszczeniu nie przebywa w lokalu – a jest to raczej oczywiste skoro ten lokal wynajmuje).

I to może powodować pewne niespodzianki, bo wadliwie prowadzone postępowanie administracyjne może ograniczyć się do wysłania na adres zameldowania listu poleconego adresowanego do właściciela mieszkania z wezwaniem do udzielenia pisemnych wyjaśnień lub stawienia się na rozprawie administracyjnej. A skoro właściciel nie przebywa w mieszkaniu, to jego obecność nie zostanie stwierdzona.

Potencjalnie może to skutkować wymeldowaniem właściciela z jego własnego mieszkania. Nie jest to sytuacja, której nie da się odkręcić (wznowienie postępowania administracyjnego z powodu braku uczestnictwa strony tego postępowania), ale oznacza stratę sporej ilości czasu.

Wniosek o wymeldowanie – jak wypełnić, gdzie złożyć?

Czwarta kwestia: w jaki sposób rozpocząć postępowanie w sprawie wymeldowania.

Tutaj sprawa jest całkowicie prosta. Wniosek o wymeldowanie składa się na formularzu. Wzór tego formularza jest jednolity w całym kraju, bo został określony rozporządzeniem odpowiedniego ministra. Takie formularze możesz pobrać w urzędzie, możesz też pobrać go z mojego bloga (formularz wymeldowania z pobytu stałego, formularz wymeldowania z pobytu czasowego).

Wypełnienie tego formularza nie powinno stwarzać większego problemu. Formularze zawierają podstawowe dane osobowe osoby objętej wnioskiem o wymeldowanie. Urzędnik może także wymagać wykazania, że osoba składająca wniosek jest uprawniona do złożenia wniosku (jest właścicielem mieszkania lub osobą mającą inny tytuł prawny do mieszkania). W takim przypadku konieczne będzie udokumentowanie tytułu prawnego do mieszkania, na przykład poprzez okazanie odpisu z księgi wieczystej mieszkania.

Wniosek należy złożyć w urzędzie miasta (albo urzędzie gminy) właściwym dla miejsca położenia nieruchomości.

Jak przebiega postępowanie z wniosku o wymeldowanie?

Piąta kwestia. Do wymeldowania potrzebne jest wydanie decyzji administracyjnej. A sama decyzja administracyjna w sprawie wymeldowania jest dopiero rezultatem postępowania administracyjnego prowadzonego w sprawie wymeldowania.

Postępowania nie prowadzi się w sytuacji, w której to najemca zgłasza się do urzędu i sam wnosi o jego wymeldowanie. Zdarza się także, że postępowanie nie jest prowadzone kiedy właściciel mieszkania dysponuje zgodą najemcy na jego wymeldowanie – nie jest to jednak jednolita praktyka w całym kraju.

To odróżnia wymeldowanie od zameldowania: w przypadku wymeldowania prowadzi się pełne postępowanie administracyjne, a w przypadku zameldowania wykonuje się czynność o charakterze technicznym (opierając się na deklaracjach wnioskodawcy, ewentualnie dokumentach przedstawionych przy składaniu wniosku).

Prowadzenie postępowania administracyjnego oznacza czas. Czasami sporo czasu. Z czego to wynika? Aby wydać decyzję o wymeldowaniu, w w ramach tego postępowania urzędnicy będą musieli ustalić kilka rzeczy.

Pierwszą z nich jest oczywiście okoliczność, czy były najemca przebywa w mieszkaniu. Drugą z nich jest ustalenie, czy faktycznie mieszkanie nie jest już miejscem stałego pobytu najemcy – to jest wbrew pozorom dosyć złożona kwestia, bo w grę powinno wchodzić między innymi czy najemca opuścił mieszkanie dobrowolnie.

Ale to wcale nie te kwestie są często największym problemem i rzeczą najbardziej czasochłonną. Największym problemem jest zazwyczaj ustalenie aktualnego miejsca pobytu byłego najemcy, której dotoczy wniosek o wymeldowanie.

Dla wielu osób może to być pewnym paradoksem, ale sam fakt, że nie jest znany adres byłego najemcy wcale nie polepsza sytuacji właściciela mieszkania. Chociaż na pierwszy rzut oka może się wydawać, że jest wręcz przeciwnie –  skoro najemcy nie ma w mieszkaniu i to na stałe, to przecież należy go od razu wymeldować.

Nic bardziej mylnego. Osoba, której dotyczy wniosek o wymeldowanie jest stroną postępowania administracyjnego i postępowanie nie może się zakończyć bez jej udziału (a jeżeli będzie inaczej, to to postępowanie można potem w bardzo prosty sposób wznowić). A jeżeli adresu byłego najemcy nie można ustalić, to może być nawet konieczne powołanie kuratora, który spróbuje ustalić aktualny adres pobytu byłego najemcy, a w razie braku powodzenia będzie go zastępował w trakcie trwania postępowania administracyjnego.

A wszystkie te czynności mogą potrwać, czasami nawet do roku czasu (a czasami nawet kilka lat). Na temat tego ile trwa postępowanie administracyjne przygotuję wkrótce kolejny materiał wideo.

Jeżeli doceniasz pracę, którą wkładam w rozwój bloga i upowszechnianie informacji na temat bezpiecznego najmu, bardzo proszę o pomoc. Kliknij przycisk Lubię to / Udostępnij, pomóż dotrzeć do wartościowych informacji swoich przyjaciołom i znajomym. Dziękuję!